Tehuelche’de bir opera söyletip Arjantin’e getiren Şililinin alışılmadık mücadelesi

Öncesinde Güney Amerikalı yazarların bir prömiyeri için nadir görülen bir etki ve başarıopera PatagonyaŞilili besteci tarafından Sebastian Errázuriz Librettosu Rodrigo Ossandón’a ait olan film, Şili’deki Bio Bio ve del Lago tiyatroları ile Arjantinli Teatro Musical Contemporáneo ve Teatro Nacional Cervantes şirketi arasındaki ortak yapımla Arjantin’e geliyor.

Eserin ilk gösterimi geçtiğimiz yılın Mart ayında Şili’de Arjantinli sanatçının sahnelemesi ve dramaturjisiyle yapıldı. Marcelo Lombarderogünlerde konser versiyonuyla izlenecek. 29 Eylül Cuma ve 30 Eylül Cumartesi ve 1 Ekim Pazar saat 20.00’de Bilim Kültür Merkezi Oditoryumu’nda (Godoy Cruz 2270), bedava giriş.

Katılanlar arasında aktris María Paz Grandjean, şarkıcılar Marcela González (Xorenken), Evelyn Ramírez (Golenkon), Nicolás Fontecilla (Antonio Pigafetta) ve Sergio Gallardo (Juan de Cartagena), aktör-dansçı Francisco Arrázola (Kentelan) ve Üniversite Senfonisi yer alıyor. Orkestra Konsepti.

Eserde bir İspanyol keşif gezisi, bir İtalyan tarihçi, güney sınırlarındaki bir bölge (San Julián Körfezi) ve her şeyden önce inançları, dili ve gelenekleriyle bu bölgede yaşayan bir kabile var.

Fatihlerin Tehuelches ile karşılaşması (kendileri için “aonikenk”, Macellan’ın denizcileri için “patagonlar”) yerini savaşa, zulme, esir değişimine ve 500 yıldır açık kalan bir yaraya bırakacaktır.

Prodüksiyonun müzikal yönünü bizzat yönetmek için Buenos Aires’e gelen Errázuriz şöyle anlatıyor: “Patagonya, Macellan’ın keşif gezisinin 500. yılını kutlamayı amaçlayan ve keşif gezisinin Patagonya’nın yerli halklarıyla olan temasına vurgu yapan bir proje olarak ortaya çıktı”.

Şöyle devam ediyor: “İyi bir opera düşünerek Iberescena aracılığıyla kazandığımız bir fonla çalışmaya başladık, pandemi bizi yakaladı. Yazmaya devam ettik, pandeminin uzun süreceğini anlayınca yeniden düşünmek zorunda kaldık. Opera dünyasının normale dönmesinin uzun zaman alacağı ve ekonomik krizin yaklaştığının görülebileceği göz önüne alındığında, pandemi sonrası müzikal tiyatronun bir parçası nasıl olabilirdi?

Ve şunu ekliyor: “Böylece taşınabilir ve ekonomik olabilecek ve sıkı sağlık koşulları altında çalışabilecek bir müzikal tiyatro formatını yeniden düşündük. Rodrigo, çalışmaya nasıl yaklaşılacağı ve çok sentetik malzeme sunabilmesi konusunda çok cömert ve esnek bir librettist. Opera için temel olan ve müzik çalışmasının yapılmaya başlandığı anda oluşan esneklikle birlikte libretto çok fazla değişiklik gösteriyor.

-Tehuelche dilinin kurtarılması ne gibi zorluklara yol açtı ve operada ona nasıl bir muamele uygulandı?

– Zorluklardan biri de oyunda rol alan iki Tehuelche kadının nasıl iletişim kuracağıydı. Bu dili kurtarmak için çalışmalar yapan Arjantinli-Kanadalı dil antropologu Javier Domingo sayesinde, 2018’de ölen, Tehuelche’nin son anadili olan Dora Manchado ile röportaj yapabildim.

Xorenken karakterinin metninde kullanılabilecek parçalar, cümleler oluşturuyorduk. Dil büyük bir sürprizdi, ünsüz harflerle doluydu, fonetik olarak çok karmaşıktı ve bu aynı zamanda rolü oynayan soprano için de büyük bir zorluktu.

-Bu hikayede kadın karakterler ve bakış açıları ne kadar önemli?

-Araştırmaya başladığımızda gözümüze çarpan şeylerden biri, Magellan’ın seferi hakkında bildiğimiz her şeyin Avrupalı ​​anlatıcıların, Avrupalı ​​biyografi yazarlarının ve erkeklerin bakış açısından olmasıydı.

Bu da bizi bu hikayeyi bölgenin perspektifinden anlatma ve kadınların sesine aktarma ihtiyacına yöneltti. Ayrıca tarih yazımı materyallerinden Magellan’ın birkaç Tehuelches aldığını da biliyorduk. Dolayısıyla tartışmanın hayati sorularından biri, erkeklerini çaldıran bu kadınların İspanyol dünyasıyla bu teması deneyimlemelerinin nasıl olacağıydı.

Anlatı bu iki Tehuelche kadını tarafından sürdürülüyor ve ayrıca oyuncu María Paz Grandjean da günümüzden itibaren parçalar halinde yeniden inşa ettiği bu hikayeyi bize öyle bir şekilde anlatıyor ki, kendisini bu atadan kalma kültürün mirasçısı olarak görmeye başlıyor.

-Her karakterin vokal karakterizasyonu ve enstrümantal yönü üzerinde nasıl çalıştınız?

-Benim için karakterin şarkı söyleme şekliyle tanımı her zaman hayati önem taşıyor: karakterlerin her birinin şarkı söyleme cümleleri çok sınırlı, ses özellikleri karaktere ve hikayede oynadıkları role göre çok net. . .

Yaylı çalgılar beşlisi, nefesli beşliden oluşan bir topluluk var ve buna geniş bir renk yelpazesine sahip, aynı zamanda sahnelerden birinde aksiyonun parçası olan çoklu bir perküsyoncu ekleniyor.

-Zaman olarak bu kadar uzak ama aynı zamanda bu kadar güncel ve acı veren bu hikaye bize hala ne öğretebilir?

-Yerli halkımızın tanınması hala çok borcu olan bir şeydir. Bu çalışma tam olarak 500 yıl önce yaşananları, tarih yazımında olduğu gibi doğallaştırdığımız bu fatih fikrini bugünden anlatmayı amaçlıyor.

Çalışma, daha empatik bir bakış açısına, yani Patagonya’nın orijinal halklarının sakinlerinin bu keşif gezisinin geçişini nasıl deneyimlediğine sahip olarak, bizi çok daha derin bir yansıma sunan ve bize açılmamızı sağlayan başka bir yere koyuyor. bakış ve bir tartışma yaratmak, en azından Şili ve Arjantin’de henüz hak ettiği derinlikte olmadığımıza inandığım bir sohbet.